OPINIE | Geen beren op de spoorweg

Ook in de gemeente Weststellingwerf is enige onrust ontstaan over de mogelijke doorkruising van het prachtige natuurgebied De Rottige Meente. De vraag is of deze, overigens begrijpelijke, zorgen wel terecht zijn.

Allereerst even een rijtje groene voordelen van de Lelylijn. Door reizigers vanuit de auto in de trein te krijgen leidt de spoorlijn tot een aanzienlijke afname van de drukte in de spits op de A7. Ook voor goederenvervoer vormt de Lelylijn een oplossing. Volgens berekeningen van ProRail wordt door per goederentrein tachtig vrachtwagens van de weg te halen een fikse CO2-reductie bewerkstelligd. Een duurzaam staaltje transport dus, en dat is nodig ook: om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen zijn er grote veranderingen nodig in de manier waarop we ons van A naar B verplaatsen. Dit moet mensen als Thijs Willems toch aanspreken. 

Groene voordeel

Over het groene voordeel van reizen per trein zullen we het dan ook wel eens worden, maar dit doet geen afbreuk aan het feit dat de aanleg van een spoorlijn invloed heeft op het landschap en de natuur. Indien de Lelylijn goeddeels evenwijdig aan de A7 loopt is beperkte uitbreiding van het weglichaam nodig. De dieren zijn de geluiden van 100 km/h (voorheen 130) rijdend verkeer gewend. De toevoeging van treinverkeer daarbij zal slechts geringe extra overlast geven, zo is de verwachting.

Het is belangrijk ons te realiseren dat het tracé voor de Lelylijn is nog allerminst definitief is. Goed dat Willems aan de bel trekt, maar hij ziet derhalve te veel beren op de (spoor)weg. Zorgvuldige landschappelijke inpassing zal een belangrijke rol spelen bij de totstandkoming van de Lelylijn, ook om het draagvlak voor het project zo groot mogelijk te houden. 

Tunnels

Mocht de spoorlijn toch voor een deel door natuurgebied komen te lopen, dan is ondertunneling een mogelijke optie. Wel een optie die de aanlegkosten zal doen stijgen. Een alternatief is om in natuurgebieden met innovatieve geluidsschermen te werken en deze op te laten gaan in het landschap. Dit maakt dat de geluidsschermen als minder storend ervaren worden en weinig afbreuk doen aan de omgeving.

Daarnaast kan worden gedacht aan aanvullende geluiddempende maatregelen. Door de spoorlijn uit te rusten met geavanceerde raildempers kan een behoorlijke geluidsreductie worden gerealiseerd. Door de aanleg van faunapassages kunnen dieren zich makkelijker en veiliger in de omgeving van het spoor bewegen.
Willems’ petitie kan begrijpelijkerwijs op de nodige belangstelling rekenen. Daar staat tegenover dat vrijwel alle politieke partijen voorstander van de Lelylijn zijn en deze, met steun van hun leden, hebben opgenomen in hun verkiezingsprogramma. Tel daarbij ook nog eens de lobby van Stichting Initiatiefgroep Lelylijn, VNO-NCW Noord en de provincie Fryslân, en de vele ambassadeurs, en het draagvlak voor het nieuwe spoor is compleet. 

Uit onderzoek naar de effecten van het gebruik en het onderhoud van rijkswegen en spoorwegen op soorten en habitattypen blijkt dat het natuurgebied Van Oordt’s Mersken door de aanleg en aanwezigheid van de snelweg A7 midden jaren ’70 niet significant is aangetast. De Lelylijn zal, als deze aan de zuidkant op een smalle strook, parallel aan de A7 wordt aangelegd maar een zeer beperkt effect hebben.

Rottige Meenthe

Het belang van Van Oordt's Mersken vanwege o.a. de aanwezige blauwgraslanden en dotterbloemhooilanden blijft intact. Het is Natura 2000-gebied, wat betekent dat het op Europees niveau beschermd natuurgebied is. Mocht het tracé het gedeelte Emmeloord-Heerenveen afsnijden, dan vormt De Rottige Meente een infrastructurele uitdaging waar niet te licht over moet worden gedacht. 

De zorgen over het lot van fraaie natuurgebieden die op de mogelijke route van de Lelylijn liggen zijn begrijpelijk, maar we mogen ervan uitgaan dat de aanleg van deze broodnodige spoorverbinding met respect voor het landschap, de flora en de fauna zal gebeuren.

Wim van Wegen, fractievoorzitter D66 Noordoostpolder
Dirk Pool, vice-fractievoorzitter VVD Fryslân